loading

Etkin pişmanlık Nedir ,Hangi Suçlarda uygulanır , Kimler Yararlanabilir , Ceza indirim oranı nedir

Etkin Pişmanlık Nedir.

Suç işleyen kişinin işlediği suçtan sonra pişman olması mağdurun zararını karşılaması yargılamadaki tutumu vs. nedenlerle TCK’daki bağışlama hükümlerinin uygulanmasını sağlayan ceza kurumudur.

Ayrıca TCK 221 de düzenlenen silahlı örgüt suçlarında uygulama alanı bulan halinde düzenlenen etkin pişmanlıkla ilgili makalemizi inceleyebilirsiniz.

 

Etkin Pişmanlıktan Nasıl ve Ne Şekilde Yararlanılır?

Etkin pişmanlıktan yararlanmak için iki seçenekten biri ya da her ikisini seçmek gerekmektedir.
ilki suç ortaklarının suça yardım edenlerin azmettirenleri ve diğer suçlulaların yakalanmasını sağlayıcı bilgileri soruşturma ve kovuşturma aşamasında savcılık ya da mahkemeye bildirmektir.
Diğer yöntem suçtan dolayı işlenen mağdurun uğradığı zararın aynen geri verme veya tazmin etme suretiyle giderilmesidir.

 

Kimler Etkin Pişmanlıktan Ceza İndiriminden Yararlanabilir?

Etkin pişmanlık nedeniyle ceza indirimi, ancak kanunda açık hüküm varsa uygulanabilir.Kanunda açıkça yazmayan suçlarda kişi suçun açığa çıkmasını sağlayıcı bilgileri vermiş olsa veya mağdurun zararını gidermiş olsa bile etkin pişmanlık nedeniyle ceza indirimden faydalanamaz.
Etkin pişmanlık nedeniyle ceza indirimi uygulanacak suçlar aşağıda verilmiştir.

 

Etkin Pişmanlık Ceza İndirimi ve Zararın Giderilmesi Nasıl Yapılmalıdır ?

Mağdura zararın giderilmesi teklif edildiği halde, mağdur zararın karşılığı olan parayı veya eşyayı almayı kabul etmezse, yargılamayı yapan mahkeme doğrudan ödeme yeri belirlemelidir. Sanık, mahkemenin belirlediği ödeme yerine parayı ödediği veya belirlenen teslim yerine eşyayı teslim ettiği takdirde, sanığa etkin pişmanlık nedeniyle ceza indirimi hükümleri uygulanmalıdır (Yargıtay 2. Ceza Dairesi – 2014/20956 karar).

 

Ceza İndirimi ve Denetimli Serbestliğin Farkı Nedir ?

Ceza indirimi, maddi ceza hukukuna ilişkindir. Yani, etkin pişmanlık nedeniyle ceza indirimi mahkemenin verdiği kararda doğrudan ceza indirimi yapmasıyla ilgilidir.

 Oysa denetimli Serbestlik Yasası ise cezanın infazı ile ilgilidir. Denetimli serbestlik, mahkumiyet kararından sonra cezanın infazı aşamasında “iyi halli” hükümlüye sağlanan bir şartlı tahliye kurumudur.

 

Etkin Pişmanlık Ceza İndiriminden Kaç Kez Yararlanılabilir?

Etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak her suç tipi için ayrı ayrı değerlendirileceği için birden fazla suçla ilgili olarak şartları oluştuğu takdirde uygulanmasında bir mani yoktur.

Sabıkalı Kişiler Etkin Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanabilir mi?

Etkin pişmanlığın uygulanması için ya mağdurun zararının giderilmesi ya da  özel kanunlarda bahsedildiği diğer hususlar varsa onların yerine getirilmesi yeterlidir. Bu bakımdan kişinin daha önce suç işlemiş olup olmaması veya sabıkalı olup olmaması tutuklu ya da hükümlü olması etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasına mani değildir.

Etkin Pişmanlık Halinde Ceza İndirim Oranı Nedir?

Suçlarla ilgili etkin pişmanlık halinde ne kadar ceza indiriminden faydalanılacağı suça göre değişmektedir.bazılarında hakimin takdirine bırakılırken bazı durumlarda etkin pişmanlık zorunludur.Bazı durumlarda indirim oranı belli sınırı geçmeyecek halde hakime bırakılmıştır.
TCK, çoğu zaman etkin pişmanlık halinde uygulanacak indirimin en üst sınırını belirleyerek hakimin, TCK’nın belirlediği bu üst sınırı aşmamak kaydıyla cezada indirim yapmasını öngörmüştür. Örneğin, bir suç ile ilgili kanunda “yarısına kadar indirilir” ibaresi varsa, hakim olayın özelliğine göre yarısı kadar değil, örneğin 1/3 oranında indirim yapabilecektir. Yani, kanunun ceza indirimi için üst sınır belirlediği durumlarda hakim bu sınırı geçemeyecek, fakat sınırın altında indirim oranı uygulayabilecektir.
Etkin pişmanlık nedeniyle hangi suçlarda ne oranda ceza indirimi yapılabileceğine her suç için ayrı ayrı aşağıda değinilmiştir.

Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanacağı suçlar

a) TCK 168 Kapsamında belirtilen Mala karşı işlenen bazı Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanacağı suçlar;

  • Hırsızlık (TCK .141-147)
  • Yağma (TCK .148-150)
  • Mala zarar verme (TCK .151-152),
  • Güveni kötüye kullanma (TCK .155),
  • Dolandırıcılık (TCK .157-159),
  • Hileli iflas (TCK .161),
  • Taksirli iflas (TCK .162),
  • Karşılıksız yararlanma (TCK .163)

b) Diğer Maddelerde bahsedilen etkin pişmanlıktan yararlanılabilecek suçlar

  • Hakaret Suçu ve Etkin Pişmanlık Ceza İndirimi (TCK 129)
  • Bilişim Suçları ve Etkin Pişmanlık (TCK 245/5)
  • Zimmet Suçu ve Etkin Pişmanlık Ceza İndirimi (TCK 248)
  • İrtikap Suçu (TCK 254)
  • Rüşvet Suçu (TCK 250)
  • İftira Suçu ve Etkin Pişmanlık Ceza İndirimi (TCK 269)
  • Tehdit Suçu, Şantaj Suçu, Konut Dokunulmazlığını İhlal Suçu ve Etkin Pişmanlık Ceza İndirimi
  • Uyuşturucu Satın Alma, Satma, Kabul Etme, Uyuşturucu Madde Bulundurma ve Kullanmak Suçlarında Etkin Pişmanlık ve Ceza İndirimi (TCK 192)
  • suç işlemek amacıyla örgüt kurma (TCK 221)
  • Darbeye Teşebbüs Suçu (Hükümete Karşı Suç) ve Etkin Pişmanlık (TCK 312)
  • Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması (md. 245/1)

Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanamayacağı mala karşı suçlar;

  • İbadethanelere ve mezarlıklara zarar verme (md.153).
  • Hakkı olmayan yere tecavüz etme (md.154),
  • Bedelsiz senedi kullanma (md.156),
  • Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf etme (md.160),
  • Şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi verme (md.164),
  • Suç eşyasının , satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi hakkında (md.165),
  • Bilgi vermeme (md.166)

AYRICA YARGITAY KARARLARINA GÖRE ETKİN PİŞMANLIK UYGULANMASI İÇİN

1) Tamamlanmış bir suçun söz konusu olması(teşebbüs halinde etkin pişmanlık uygulanmaz.)
2) İade veya tazminin, dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra fakat hüküm verilmeden önce yapılması. gerekmektedir.

Hakkında ceza davası veya soruşturması açılan kişinin etkin pişmanlıktan ve ceza kanunda lehine düzenlenmiş diğer hükümlerden yararlanıp yararlanamayacağını uygulama tecrübesi olan ve konusunda uzman bir ceza avukatından destek alarak belirlemesi oldukça faydasına olacaktır.

Yazar 

Av. İbrahim DURAN

Etkin Pişmanlık   hakkında BURAYA TIKLAYARAK bizimle irtibata geçebilirsiniz

2 Comments

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

S.S.SHemen Ara!WhatsApp