Kimler Nafaka alabilir Yoksulluk Nafakası ,İştirak Nafakası şartları nelerdir?
Nafaka Nedir?
Nafaka, boşanma davası sürerken ya da boşanma davasının sona ermesinden sonra maddi olarak zorluğa düşecek olan kişiye bağlanan ve her ay ödenmesi gereken para olarak ifade edilebilir. Her nafaka türü için farklı şartlar gerekir. .
Nafaka Türleri Nelerdir?
Boşanma sonrası ve boşanma davası sürerken alınabilecek 3 farklı nafaka türü bulunmaktadır.
- Tedbir nafakası .
- Yoksulluk nafakası
- İştirak nafakası
Tedbir nafakası
Tedbir nafakası, boşanma davası sürerken eşlerden birisinin maddi anlamda zor duruma düşmesi durumu var ise, boşanma davalarında hakimden tedbir nafakası bağlanması istenebilir. Boşanma davası boyunca maddi olarak mağduriyet yaşayacak olan eşin tedbir nafakası talebi hakim tarafından değerlendirilir ve kendisine nafaka bağlanır. Tedbir nafakası yalnızca boşanma davası sürerken alınabilir. Boşanmanın kesinleşmesinden sonra tedbir nafakası ödenmez.
Tedbir Nafakası Nedir Tedbir Nafakası Nasıl Alınır?
Tedbir nafakası, boşanma davası sürerken eşlerden yoksulluğa düşecek olana verilecek olan nafaka türüdür. Tedbir nafakası alabilmek için boşanma davası sürecinde hayat standardı belirli ölçüde düşecek olan eşin hakimden tedbir nafakası talep etmesi gerekir. Uygulamada tedbir nafakası çoğunlukla kadınlar tarafından talep edilir. Kadın eş boşanma sürecinde çalışmıyor ise hakimden geçimini sağlamak adına tedbir nafakası talep eder. Tedbir nafakası geçici bir nafaka türüdür ve tedbir nafakasının ödenme süresi boşanma davasının sona ermesiyle dolar.
Yoksulluk Nafakası Nedir Yoksulluk Nafakası Nasıl Alınır?
Yoksulluk nafakası, boşanma sonrası alınabilecek nafaka türlerinden birisidir. Yoksulluk nafakası ödenmesindeki amaç, evlilik içerisinde maddi bir gelire sahip olan eşin, boşanma sonrası bu maddiyattan mahrum kalması ve yoksulluğa düşmesidir. Boşanma davası devam ederken istenebilir. Bir başka ihtimal de ilk kez yoksulluk nafakası istemek kaydıyla boşanma davası kesinleştikten 1 yıl sonraya kadar istenebilir. Boşanmayı getiren olaylarda eşinden daha az kusura sahip olunması ya da kusursuz olunması durumunda yoksulluk nafakası alınabilir. Eşinden daha fazla kusura sahip kişiler yoksulluk nafakası alamazlar.
Örneğin aldatma nedeniyle açılmış bir boşanma davasında aldatan eş yoksulluk nafakası alamaz. Burada yoksulluk nafakası alabilmek için boşanma sürecinin doğru bir şekilde yürütülmesi gerekir. Eşinden nafaka almak isteyen kişilerin boşanma davasını doğru yürütememeleri bu gelirden yoksun kalmalarına neden olacaktır. Aynı şekilde eşine nafaka ödemek istemeyen kişiler de boşanma davasını doğru şekilde yürütememeleri durumunda kendisinden daha fazla kusura sahip eşine yoksulluk nafakası ödemek mecburiyetinde kalabilirler. Kimi zaman boşanma davalarında hakim iki eşi de eşit kusurlu olarak görebilir. Bu durumda nafakaya hükmedecek olan hakim incelemeyi yaparak nafakanın ödenip ödenmemesi noktasında karar vermektedir. Eğer ki eşit kusur durumunda eşlerden birisinin yoksulluğa düşeceği belirlenmişse yoksulluk nafakası alabilir.
Yoksulluk nafakasının koşulları şunlardır :
1) Yoksulluk nafakası isteyen ağır kusurlu olmamalıdır
Boşanma davasında mahkeme, nafaka isteyen eşi kusursuz veya az kusurlu veya eşit kusurlu bulmalıdır. Buna karşılık mahkeme nafaka isteyen eşi ağır kusurlu bulmamalıdır. Mahkeme, her olaya özgü olayları ve davranışları değerlendirecek ve tarafların kusurlarını tespit edecektir. Buna göre kusuru daha çok (ağır) olan eş, yoksulluk nafakası isteyemeyecektir. Ağır kusurlu olmayan eş ise yoksulluk nafakası talep edebilecektir.
Örneğin Ali , eşini aldatmış hakaretlerde bulunmuş, evlilik birliğinden doğan görevlerini yerine getirmemiş, evini terk etmiş, eşini eve almamış onu dövmüş, eşine güven sarsıcı davranış içinde bulunmuş, veya başkası ile gayrı resmi olarak ilişkiye girmiştir.Böyle durumlarda eşin açacağı davada mehkeme Aliyi kusurlu bulacağı için ,bu durumda Ali , eşine nazaran ağır kusurlu olduğundan Alinin yoksulluk nafakası isteme hakkı yoktur. Eğer Ali eşine nazan eşit veya az kusurlu olsaydı veya hiç kusuru bulunmasaydı yoksulluk nafakası isteyebilirdi.
Burada önemle belirtelim ki kendisinden nafaka istenen eşin kusurlu olup olmaması önemli değildir. Yoksulluk nafakasının koşulları oluşursa kusursuz da olsa nafakaya karar verilir.
Ayrıca nafaka isteyen eş, fiilen başka bir kişi ile evliymiş gibi yaşıyor ise bu eş yoksulluk nafakası isteyemez.
2) Yoksulluk nafakası isteyen yoksulluğa düşecek olmalıdır
Boşanma davası kesinleştiğinde bir başka ifade ile boşanma gerçekleştiğinde yoksulluğa düşecek olan eş yoksulluk nafakası isteyebilir. Gıda, giyinme, barınma, sağlık, ulaşım, kültür gibi harcamalarını karşılayamayan kişilere yoksul denebilir. Buna göre bu ihtiyaçlarını hiçbir şekilde karşılayamayan veya kısmen karşılayabilen kişiler yoksul olarak değerlendirilir. Herhangi bir geliri bulunmayan veya yetersiz olan kişiler, ev hanımları, işten çıkarılmış olanlar yoksulluğa düşecek kişiler buna örnek verilebilir.
3) Nafaka isteyen eş, boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olmalıdır.
Yoksulluk boşanma sebebiyle oluşmalıdır. Şayet yoksulluk nafakası isteyen eş, yeterli bir maaş alıyorken sırf nafaka için işinden ayrılmış ise bu durumda yoksulluk nafakasına karar verilmez. Ayrıca yoksulluk nafakası isteyen eşin, içki, kumar, uyuşturucu gibi kötü alışkanlıkları dolayısıyla yoksulluğa düşmüşse bu durumda da bu eşin yoksulluk nafakası talebi reddedilmelidir.
4) Yoksulluk nafakası istenmelidir
Hakim, nafaka isteyenin talep ettiği nafaka miktarının daha fazlasına karar veremez. Daha azına karar verebilir. Hakim istenmediği takdirde yoksulluk nafakasına karar veremez. Yoksulluk nafakası boşanma davası kesinleşene kadar ayrı bir dava açmaya gerek kalmadan istenebilir. Ancak boşanma kararı kesinleştikten sonra ayrı bir dava açarak yoksulluk nafakası istenebilir. Bunun süresi boşanmanın kesinleşme tarihinden itibaren bir yıldır. Eğer yoksulluk nafakası anlaşmalı boşanma davasında istenmemişse bundan sonra yeni bir dava ile de istenemez.
5) Yoksulluk nafakası, boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren verilir
Yoksulluk nafakasının başlangıcı, boşanma kararının kesinleşme tarihidir. Yoksulluk nafakasına kural olarak zaman sınırlaması olmaksızın karar verilir.
Kimler Nafaka Alabilir?
- Düşük gelire sahip ya da geliri olmayan kişiler
- İş akdi sona erdirilmiş, yani işten kovulmuş ya da işten çıkartılmış kişiler
- Ev hanımları
- Asgari ücretle çalışan eşler
- Geçici işlerde çalışan düzenli bir işi ve geliri olmayan eşler
Yoksulluk nafakası alabilirler.
Kimler Nafaka Alamaz?
Boşanma sonrası yoksulluk nafakası alamayacak olan kişiler;
- Resmi olarak evli olmasa da fiili olarak başkası ile evli gibi yaşayan kişiler
- Belirli bir gelire sahip, boşanma sonrası yoksulluk çekmeyecek kişiler
- Maaşı, aylık geliri, dul aylığı, emekli maaşı, yaşlılık maaşı gibi düzenli gelire sahip kişiler
- Yeterli miktarda sosyal yardım alan, kira geliri olan, yurtdışından gelire sahip, işsizlik maaşı olan kişiler
- Mesleği olan, mesleğini icra eden ve buna bağlı olarak belirli bir kazanca sahip kişiler
- Memur olan eşler
- Bankada belirli bir miktarda parası olan, faiz gelirine sahip eşler
- Mesleğe sahip ya da belirli bir yeteneğe sahip fakat bunu isteyerek kullanmaktan imtina eden kişiler
- Kumar bağımlısı eşler
- Eşi ile aynı gelire sahip eş
- Eşi yoksul olan eş boşanma sonrası yoksulluk nafakası alamaz.
İştirak Nafakası Nedir İştirak Nafakası Nasıl Alınır?
İştirak nafakası, çocuğun bakımının yapılabilmesi ve çocuğun bakımı için gerekli olan mali desteğin sağlanması adına ödenen nafaka türüdür. İştirak nafakası halk arasında çocuk bakım nafakası olarak da adlandırılır. İştirak nafakası almak için tek şart çocuğun velayetini almış olmaktır. Çocuğun velayetini alan kişiye hakim çocuğun temel ihtiyaçlarının sağlanması amacıyla iştirak nafakası ödenmesine hükmeder.
— Çocukların geleceğinin korunması, eğitimi-terbiyesi, iaşesi için, boşanma kararından sonra velayeti kendisine verilmemiş olan eşin (karı-koca) çocukları için vermesi gerekli olan bir nafaka çeşididir.
— İştirak nafakasının başlangıcı boşanma kararının kesinleşme tarihidir. Bitiş tarihi ise çocuğun reşit olduğu tarihtir.
— Hakim Resen (kendiliğinden) göz önüne almalıdır ve her bir çocuk için ayrı ayrı ve her çocuğun konumu yine ayrı ayrı değerlendirilerek uygun bir nafakaya karar vermelidir.
— Çocuğun varlıklı olması anne-babasını bu nafakadan kurtarmaz. Sadece miktarı üzerin de etkisi olabilir.
— Boşanma kararı ile iştirak nafakasına karar verilmemiş ise daha sonra dava açılabilir.
— Reşit çocuk için iştirak nafakasına hükmolunmaz.
— Velayet hakkının nez’i(velayetten vazgeçme halinde ) halinde iştirak nafakası istenemez.
— Zaruret haline düşen (Günlük yiyeceğini bile sağlamayacak durumda olmak-fakirlikten daha aşağıda olmak) bir kimsenin usul ve füruu ile erkek ve kız kardeşine başvurarak nafaka talep etmesidir.
— Davacının, yardım yapılmadığı takdirde zaruret haline düşeceğini her türlü delil ile ispat etmesi gerekir.
— Davacının parasal geliri olmamakla birlikte malvarlığı var ise, bu mal varlığının davacıyı zarurete düşmekten kurtarıp – kurtaramayacağı araştırılmalıdır.
— Görevli Mahkeme: Varsa Aile Mahkemesi yoksa Asliye Hukuk Mahkemesidir.
— Yetkili Mahkeme: Davalının ikametgâhı mahkemesi, birden fazla davalı var ise bunlardan herhangi birisinin ikametgâhı mahkemesi,
— Dava bağımsız olarak açılır.
— Zorunlu Dava arkadaşlığı yoktur.
Nafaka Artırma Davası
Boşanma davalarında nafaya ilişkin olarak verilen kararların kesin hüküm niteliği yoktur. Yani değişen hayat koşullarına bağlı olarak nafakada artırım ya da indirim yapılabilir. Hayat standartlarında yaşanabilecek değişikliğe göre bireyler nafakanın artırılması davası açabilirler. Örneğin çocuk için alınan nafaka, çocuğun okula başlaması ile artırılabilir. Çocuğun masraflarının artması, çocuk için alınanan nafakanın da artırılmasına sebep olacak nafakayı arttırma davası gerekçelerinden birisidir. Ya da yıllar içerisinde enflasyona bağlı olarak kira giderleri ve diğer giderlerin artması durumunda, hakimin hükmettiği nafakanın miktarı enflasyona yenik düşebilir. Bu durumda da nafaka artırma davası açılarak bu maduriyet giderilebilir. Ayrıca nafaka artırım davası açarak bireyler hakimden nafakanın her yıl enflasyona dayalı şekilde artırılmasını talep edebilirler. Bu durumda hakim nafakanın tefe tüfe artış oranlarına bağlı kalarak nafakanın her yıl arttırılması gerektiğine hükmeder.
Nafaka İndirme Davası ( Nafaka Azaltma Davası)
Nafakanın indirilmesi de değişen hayat koşullarına bağlı olarak mümkün olabilen bir durumdur. Örneğin nafakanın borçlusunun yaşam standartlarında oluşabilecek bir düşüş, maaş azalması, iş değişikliğine bağlı gelir azalışı gibi nedenler nafakanın indirilmesi davası açılabilmesine olanak sağlamaktadır.
Nafaka Kaldırtma Davası – Nafakanın İptali Davası
Nafakanın kaldırtılması da mümkün olabilen bir durumdur. Nafakanın alacaklısının, nafakayı alabilmek için gerekli şartları yerine getirmediği tespit edilirse, nafakanın borçlusu nafakanın iptali davası açabilir. Örneğin, nafaka ödenen eski eşin belirli bir gelire sahip olması, yeni bir işe girmesi, başkası ile evli gibi yaşaması… gibi durumlarda nafaka iptal davası açılabilir.
Geçmişe Dönük Nafaka Nasıl Tahsil Edilir?
Geçmişe dönük birikmiş nafaka borcu, nafaka borçlusundan icra yolu ile tahsil edilebilir. Nafaka borçlusunun nafakayı düzenli ödenememesinden ya da hiç ödememesinden kaynaklanan geçmişe dönük birikmiş nafakalar nafakanın türüne göre ilamlı ya da ilamsız icra takibi yapılması ile tahsil edilebilir.
Nafaka Ödememenin Cezası Nedir?
Nafaka borçlusu, her ay düzenli bir şekilde nafakasını ödemekle yükümlüdür. Burada nafakanın ödenmemesi durumunda alacaklı olan kişi icra yoluyla nafakanın tahsilini yapabilir. Nafaka ödememenin cezası ise, 3 aylık tazyik hapsi olmaktadır. Nafaka borçlusu nafakayı ödemez ise 3 aylık bir hapis cezası ile karşı karşıya kalacaktır. 3 aylık tazyik hapsine mahkum edilen kişi, hapse girdikten sonra nafakayı ödeyerek hapis cezasını ortadan kaldırabilir. 3 aylık hapis cezasının yatılması durumunda ise nafaka ortadan kalkmamaktadır. Bu nafakanın borçlusu yine bu parayı ödemekle yükümlüdür. Burada nafakanın borçlusu nafakayı ödeyemeyecek maddi durumda ise nafakanın azaltılması ya da nafaka kaldırma davası açabilmektedir.
Nafaka Davası Avukatı
Nafakaya ilişkin yaşanan sorunların çözümü için bireyler nafaka davası avukatı ile iletişime geçerek yaşadıkları anlaşmazlığın hukuki olarak nihayete erdirilmesini sağlayabilirler. Nafaka davası avukatı, nafakanın artırılması, nafakanın kaldırılması, nafaka yükseltme ya da nafakanın indirilmesi gibi süreçlerde müvekkillerine hukuki destek vermektedir.
Boşanmada Nafaka ile İlgili Sıklıkla Merak Edilen Konular
Boşanırsam Nafaka Alabilir Miyim?
Boşanmada nafaka alabilmek için hangi nafaka türünü talep ettiğinize göre o nafakanın şartları gereklidir. Boşanma sonrası nafaka almak isteyen bireyler, yoksulluk nafakası alabilmek için eşinden daha fazla kusura sahip olmamalıdırlar. İştirak nafakası için ise çocuğun velayetini almak gerekir.
Çalışan Eş Nafaka Alabilir Mi?
Asgari ücretle çalışan eş, boşanma sonrası eşinden nafaka alabilir. Bununla ilgili olarak kimler nafaka alabilir başlığını okuyabilirsiniz.
Kusurlu Eş Nafaka Alabilir Mi?
Kusurlu olan eş yoksulluk nafakası alabilir yalnız karşı tarafın kusurundan fazla olmamalıdır.Çocuk için alınacak nafakalarda ise çocuğun velayetini almış olmak yeterlidir. İştirak nafakalarında kusur oranlarına bakılmaz.
Nafaka Ödemezsem Ne Olur?
Nafakanızı ödememeniz, tazyik hapsine çarptırılmanıza neden olacaktır. Burada nafakanızı ödeyemiyor olmanız durumunda nafakanın kaldırılması ya da nafaknın indirilmesi davası açabilirsiniz. Fakat gelirinizde bir değişiklik olmamasına rağmen nafakayı ödemekten imtina etmeniz durumunda, icra yoluyla nafaka sizden tahsil edilebileceği gibi,borcunuz nedeniyle 3 aylık tazyik hapsine de çarptırılabilirsiniz.
Boşanmada Nafaka Miktarı Nasıl Belirlenir?
Boşanmalarda nafakanın ne kadar ödeneceğine ilişkin hakim, nafakayı ödeyecek kişinin geliri oranında bir miktara hükmetmektedir.
İştirak Nafakası Ne Kadar Süre Ödenir?
Çocuğun masrafları için ödenen iştirak nafakası, çocuğun 18 yaşını doldurmasına kadar ödenmektedir. Çocuğun 18 yaşını doldurduktan sonra eğitim hayatına devam etmesi durumunda ise eğitim hayatı bitene kadar iştirak nafakasının ödenmesi devam eder.
Nafakadan Nasıl Kurtulurum?
Nafaka borçlulularının en fazla merak ettiği konulardan birisi de hayat boyu nafaka ödeyip ödemeyecekleridir. Nafaka yükümlülüğü süreye tabi değildir.Yani nafaka hakkının düşmesi için taraflardan birinin ölmesi ya da nafaka hakkını kaybedecek durumların ortaya çıkması gerekmektedir makalemizde hangi durumlarda tarafların nafaka alamayacağından bahsettik orayı inceleyebilirsiniz.Nafakanın hayat boyu ödenmemesi için bireyler nafakanın iptali davası açabilirler. Tabi ki burada nafakanın ödendiği kişinin nafaka alma şartlarını yerine getirmiyor olması gerekir.
Aldığım Nafaka Yetmiyor Ne Yapmalıyım?
Boşanma sonrası hakimin hükmettiği nafakanın miktarı yeterli olmuyor ise nafakanın artırılması davası açılması gerekir. Nafakanın artırılması davalarında miktarın artırılması için geçerli bir neden ortaya koyulması gerekir. Örneğin çocuğun okul masraflarının artması ya da kira bedeli, yaşamsal faaliyetlerin fiyatlarındaki artış… gibi nedenler öne sürülebilir.
Anlaşmalı Boşandıktan Sonra Yoksulluk ve İştirak Nafakası İleride İstenebilir Mi ?
Boşanma davası kesinleştikten sonra 1 yıl içinde yoksulluk nafakası talep edilmediyse de talep edilebilir.Burada önemli olan 1 yıllık hak düşürücü süreyi kaçırmamak ve yoksulluk nafakası hakkından ferağat etmemektedir. Eğer ferağat edildiyse 1 yıllık süre dolmamış olsa bile yine de talep edilemez
Yargıtay da anlaşmalı boşanma sonucu yoksulluk nafakasından ferağat eden eşin yoksulluk nafakası isteyemeyeceğini hükme bağlamıştır.
İştirak nafakası için ise durum farklıdır.İştirak nafakasından ferağat edilse de boşanma davası kesinleştikten sonra talep edilebilmektedir. 1 yıllık süre burada geçerli değildir.
Boşanma Davasına ilişkin istemler ne Zamana kadar istenebilir ?
Evliliğin boşanma sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden bir yıl geçmekle zaman aşımına uğrar.Bu tarihten sonra tazminat ve nafaka istenemez .Burada bahsedilen zaman aşımı boşanma davasından kaynaklanan haklar için 1 yıllık zaman aşımı olmasıdır.Nafakanın kesin hüküm ifade etmemesi nedeniyle ileride değişecek durumlara göre nafaka iptal arttırım ve azaltım davası açma hakkı devam etmektedir. Yani örneğin eşin maddi durumda artma veya azalma olması ,maaş almaya başlaması veya evlenmesi gibi durumlarda nafaka hakkını kaybeder bu durumda karşı taraf nafaka iptali davası açarak nafaka yükümlülüğünden kurtulur.İştirak nafakası ise her zaman istenebilir
Boşanma Davası Ne Zaman Kesinleşir ?
Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde taraflarca istinaf edilmezse kesinleşir.
Temyizden Ferağat gerekçeli karardan önce hüküm ifade eder mi ?
Öncelikle bir hakkın doğumundan önce feragat etmek geçersizdir.Temyizde de temyiz hakkından ferağatın geçerli olması için öncelikle temyiz hakkının doğması gerekmektedir. Temyiz hakkı ise gerekçeli kararın taraflara tebliği ile başlar ancak bu sürede temyizden ferağat geçerlidir.
Süreler gerekçeli kararlar taraflara temyiz edildikten sonra başlar.Bu bakımdan
1-Boşanma davası açılmalı ve bu davanın duruşması yapılarak protokol onanmalı ve boşanmaya karar verilmelidir.
2-Mahkemece gerekçeli karar yazılmalı ve bu karar tebliğ edilmelidir.
3-Tebliğ mahkeme kaleminde de yapılabilir. Bu halde süreler bu tarihte başlar.
Ancak bu tebliğden sonra temyizden feragat dilekçesi verilebilir.Bu tarihlerden önce yapılan ferağatlar geçersizdir.
4-Siz feragat eder fakat eşiniz etmez ise temyiz süresi dolduktan sonra kesinleşme yapılacaktır.
5-Eğer eşiniz kararı temyiz etmez veya süresi içinde temyizden feragat ederse karar kesinleşecek ve bu durumda boşanma kararı nüfus müdürlüğüne gönderilecektir.Karar kayıtlara işlendikten sonra kimliğinizi değiştirebilirsiniz.
Yazar
Av. İbrahim DURAN
Nafka Davaları hakkında BURAYA TIKLAYARAK bizimle irtibata geçebilirsiniz
No comment